Δραστηριότητα στον αττικό ουρανό, στις 19 Απριλίου 2012

Η 19η Απριλίου ήταν μια μέρα με πλούσια δραστηριότητα στον ουρανό της Αττικής. Σ' ένα καταγάλανο, φωτεινό ουρανό υπήρχαν προς διάφορες κατευθύνσεις διάσπαρτα λευκά νεφελώδη σώματα, τα οποία ο πολύς κόσμος θα ονόμαζε σύννεφα. Σίγουρα όμως δεν ήσαν σύννεφα. Μπορεί τα σώματα αυτά να είναι οι "νεφέλες" των γραφών και της μυθολογίας. Ίσως μ' αυτά τα σώματα, και όχι με τα συμβατικά σύννεφα των συμπυκνωμένων υδρατμών, να σχετίζονται τα προσωνύμια του Δία "κελαινεφής" και "νεφεληγερέτης".


Παρατήρησα για πρώτη φορά την ύπαρξή τους γύρω στις τέσσερις το απόγευμα, που ξεκίνησα από το σπίτι μου για το κέντρο της Αθήνας, όπου είχα διάφορες δουλειές, μεταξύ οδού Σόλωνος και οδού Αιόλου. Περπατώντας προς τον σταθμό του μετρό έστρεψα το βλέμμα μου στον ουρανό, κατά τη συνηθισμένη τακτική μου, και είδα τα λευκά νεφελώδη σώματα. Αρχικά δεν έδωσα μεγάλη σημασία, επειδή παρόμοια αντικείμενα εμφανίζονται κατά καιρούς χωρίς να αφήνουν κάποια συμπεράσματα ή απαντήσεις στα εύλογα ερωτήματα, που γεννιούνται στον παρατηρητή, σχετικά με τη φύση τους, τη λειτουργία τους ή την προέλευσή τους. Όμως, για καλό και για κακό, στάθηκα και τράβηξα μερικές φωτογραφίες, για την περίπτωση που στην εξέλιξη του χρόνου θα εξελισσόταν και η παρουσία των σωμάτων αυτών προς μια περισσότερο ενδιαφέρουσα εκδοχή. Και η σκέψη αυτή τελικά δικαιώθηκε.


Η πρώτη ομάδα λήψεων είχε σαν στόχο ένα αντικείμενο, που έδειχνε να βρίσκεται ακριβώς πέρα από τον ορεινό όγκο του Υμηττού, κάπου πάνω απ' τα μεσόγεια, όχι όμως σε μεγάλη απόσταση (εικόνα 1).

Εικόνα 1: Κάπου πάνω απ' τα Μεσόγεια

Το αντικείμενο της δεύτερης ομάδας λήψεων έδειχνε να βρίσκεται κάπου στα Νότια-Νοτιοδυτικά, περίπου πάνω από τον Άγιο Δημήτριο (Μπραχάμι) ή τον Άλιμο (εικόνα 2).

Εικόνα 2: Κάπου πάνω από τον Άγιο Δημήτριο ή τον Άλιμο

Στο διάστημα που μεσολάβησε από την αναχώρησή μου ως την επιστροφή μου στο σπίτι, αργά το απόγευμα, είχα την ευκαιρία να διαπιστώσω, ότι το φαινόμενο πραγματικά απλωνόταν σε μεγάλη έκταση του αττικού ουρανού. Από το κέντρο της Αθήνας και όσο μου επέτρεπε η δόμηση της περιοχής, μπορούσα να δω τέτοια νεφελώδη σώματα διαφόρων σχημάτων και μεγεθών προς όλες τις κατευθύνσεις ολόγυρα, αλλά και πάνω από την ίδια την πόλη (εικόνες 3, 4 και 5). Στη διάρκεια των μετακινήσεών μου στους δρόμους της Αθήνας, έχοντας το μυαλό μου απασχολημένο με τις επίγειες δραστηριότητες που έπρεπε να διεκπεραιώσω, ελάχιστα ασχολήθηκα με όσα συνέβαιναν στον ουρανό. Απλά έριχνα γρήγορες ματιές όποτε βρισκόμουν σε ανοιχτή περιοχή, πράγμα που μου επέτρεψε να γνωρίζω, ότι πράγματι πάνω από τη θορυβώδη πόλη υπήρχε μια άλλη κινητικότητα. Αργή, αθόρυβη αλλά ενδιαφέρουσα.

Εικόνα 3: Στο βάθος, πάνω απ' τη Βουλή. Θέα προς τα Ανατολικά.

Εικόνα 4: Όπως στην προηγούμενη εικόνα,
η θέα είναι προς το κτίριο της Βουλής,
από το σημείο της συμβολής της οδού Σταδίου
με την πλατεία Συντάγματος.

Εικόνα 5: Ανάμεσα στα κτίρια της οδού Πεζματζόγλου, με θέα προς τα Δυτικά.

Όπως συμβαίνει πάντα, όταν εμφανίζονται στην ατμόσφαιρα τέτοια νεφελώδη αντικείμενα, το ενδιαφέρον της κινητικότητάς τους συνίσταται στο γεγονός, ότι αυτή φαίνεται να οφείλεται σε κάποια βούληση μάλλον, παρά στην πνοή του ανέμου. Μάλιστα έχω παρατηρήσει με έκπληξη στο παρελθόν, ότι η πνοή του ανέμου μετακινεί με τον φυσικό και αναμενόμενο τρόπο τα συμβατικά - τα πραγματικά - σύννεφα, αφήνοντας την ίδια ώρα ανεπηρέαστα αυτά τα μυστηριώδη λευκά σώματα, που μοιάζουν με σύννεφα, αλλά σίγουρα δεν είναι.


Έτσι και το απόγευμα εκείνο της 19ης Απριλίου 2012, τα νεφελώδη και μεγαλοπρεπή εκείνα σώματα, που στ' αλήθεια κοσμούσαν τον καταγάλανο αττικό ουρανό, είχαν μια δική τους αργή, αυτόβουλη και ενδιαφέρουσα κινητικότητα: Άλλαζαν σχήμα και επιφανειακή διαμόρφωση και μετατοπίζονταν ελαφρά στον χώρο, χωρίς όμως να "ταξιδεύουν" από τη μια άκρη του ουρανού στην άλλη. Έδιναν την εντύπωση ότι ζούσαν, ότι είχαν το πρόγραμμά τους και τον σκοπό τους, παραμένοντας επί τόσες ώρες στον ουρανό της Αττικής.


Αργά το απόγευμα, όταν κατέβηκα από το λεωφορείο για να περπατήσω μέχρι το σπίτι - ήταν ακόμη ο ήλιος ψηλά πάνω απ' τον ορίζοντα - στάθηκα στο πεζοδρόμιο και κοίταξα γύρω, αναζητώντας να βρω ό,τι υπήρχε κοντά μου από το μεγάλο σμάρι των νεφελωδών σωμάτων. Πράγματι η αναζήτηση αυτή δεν ήταν μάταιη. Δυο νεφέλες, που έμοιαζαν ζευγάρι (εικόνα 6), στέκονταν πάνω από τις παρακείμενες πολυκατοικίες προς την Ανατολή, μια άλλη, χρυσοκίτρινη μέσα στο φως του Ήλιου που πήγαινε να δύσει, διακρινόταν στο βάθος ενός δρόμου, που είχε κατεύθυνση προς τα Νοτιοδυτικά. Και πάνω από άλλες πολυκατοικίες, προς τον Βορρά, ένα μεγάλο, επίμηκες, επιβλητικό σώμα κυριολεκτικά αιχμαλώτισε το βλέμμα μου.

Εικόνα 6

Αυτό το τελευταίο κράτησε επίμονα την προσοχή μου επάνω του στο επόμενο μισάωρο. Περπάτησα προς το σπίτι παρατηρώντας αυτή την ξεχωριστή και επιβλητική "νεφέλη", σταματώντας πολύ συχνά για να παίρνω φωτογραφίες, επειδή συνεχώς το σχήμα της μεταβαλόταν. Οι επόμενη σειρά εικόνων αποτελεί μια σαφή αφήγηση αυτών των μεταβολών

Η "απόφυση" στ' αριστερά ύστερ' από λίγο χάθηκε, εξαϋλώθηκε

Έχει ενδιαφέρον αυτός ο δευτερεύων όγκος που διακρίνεται στο κάτω μέρος και στο
αριστερό άκρο του κύριου όγκου.

Αυτός ο δευτερεύων όγκος που διακρίνεται στο κάτω μέρος του σώματος και προς το αριστερό άκρο του, στα επόμενα λεπτά θα αποτελέσει νέο αυτόνομο σώμα, που θα αποκολληθεί από το αρχικό μεγάλο αντικείμενο. Παράλληλα εξελίσσεται μια λέπτυνση του μεγάλου αντικειμένου στο μέσον του μήκους του, η οποία καταλήγει στον πλήρη διαχωρισμό του αριστερού άκρου και την ανάδειξη δυο νέων σωμάτων, προερχόμενων από αυτό που ονόμασα πιο πάνω "δευτερεύοντα όγκο" και το πρώην αριστερό άκρο του αρχικού αντικειμένου.

Τα δύο νέα σώματα απομακρύνθηκαν κατευθυνόμενα προς τα Δυτικά.

Το δεξιό μέρος του αρχικού, μεγάλου αντικειμένου διαχωρίστηκε κι εκείνο σε επιμέρους τμήματα, τα οποία διαμορφώθηκαν επίσης σε νέα αυτόνομα σώματα, που άρχισαν να απομακρύνονται προς τον Βορρά.

Στις βόρειες παρυφές του λεκανοπεδίου της Αττικής, τα νέα αυτά σώματα συναντήθηκαν με άλλα μεγάλα αντικείμενα, που βρίσκονταν ήδη εκεί, λίγο πριν από τις νότιες πλαγιές της Πάρνηθας.

Πάνω από τις βόρειες παρυφές του Λεκανοπεδίου

Στο διάστημα που συνέβαιναν τα παραπάνω προς τον Βορρά, προς τον Νότο εξελισσόταν μια παρόμοια διαδικασία, την οποία δεν παρακολούθησα τόσο διεξοδικά, επειδή τα κτίρια δεν επέτρεπαν τόσο καλή θέα. Περπατώντας στο δρόμο και παρακολουθώντας την προς Βορρά κινητικότητα, αξιοποιούσα τις λίγες ευκαιρίες που μου δίνονταν να φωτογραφήσω ό,τι μπορούσα να διακρίνω στο άνοιγμα των συνοικιακών δρόμων, που είχαν κατεύθυνση προς Νότο. Είναι οι επόμενες τέσσερις εικόνες, που παρουσιάζουν κι αυτές μια αξιοσημείωτη κινητικότητα του σώματος που απεικονίζουν.

Περπατώντας βιαστικά προς το σπίτι σταμάτησα κάποια στιγμή για μια εξεταστική ματιά προς τον ουρανό. Πίσω μου, προς τα Νοτιοδυτικά και σε περίπου εξήντα μοίρες απ' τον ορίζοντα, στεκόταν ακίνητο στη θέση του ένα μικρό, αραιό "συννεφάκι", που στην επιφάνειά του το φως του Ήλιου αναλυόταν ακανόνιστα στα επτά φασματικά χρώματα. Εκτός αυτού, παρατήρησα ένα ακόμα αξιοπρόσεκτο φαινόμενο: Προς το αριστερό άκρο του σώματος αυτού υπήρχε κάτι σαν τομή, που έδειχνε σαν να είχε αποκόψει από το αρχικό σώμα το αριστερό του άκρο. Όμως προοδευτικά η "τομή" αυτή μετακινήθηκε προς τα δεξιά. Με άλλα λόγια, αυτό το αριστερό, αποκομμένο τμήμα διαρκώς μεγάλωνε και αντίθετα το αρχικά μεγάλο δεξιό τμήμα διαρκώς μίκραινε, δίνοντας την εντύπωση, ότι κάποιος αφανής παράγοντας μετακινούσε την "τομή" προς τα δεξιά.


Όλα αυτά φαίνονται στις επόμενες τέσσερις εικόνες. Αυτές έχουν υποστεί μια ελαφρά επεξεργασία, προκειμένου να είναι ευκολώτερα αντιληπτοί οι ιριδισμοί του φωτός στην επιφάνεια του σώματος.

Πρώτη λήψη, ώρα 19:25:36

Δεύτερη λήψη, 12 δευτερόλεπτα αργότερα από την πρώτη

Τρίτη λήψη, 12 δευτερόλεπτα αργότερα από τη δεύτερη

Τέταρτη λήψη, 38 δευτερόλεπτα αργότερα από την τρίτη

Αυτό το φαινόμενο του ιριδισμού στην επιφάνεια ουράνιων νεφελωδών σωμάτων το έχω παρατηρήσει κι άλλες φορές στο παρελθόν. Το αξιοσημείωτο με αυτό το φαινόμενο είναι, ότι ποτέ δεν συμβαίνει στα πραγματικά σύννεφα, εκείνα που αποτελούνται από συμπυκνωμένους υδρατμούς και προκαλούν τη βροχή, παρά την απειρία των συνδυασμών τύπων, σχημάτων, πυκνότητας και θέσης ως προς τον Ήλιο. Πάντα συνυπάρχει με άλλες ενδείξεις, ότι τα σώματα πάνω στα οποία εμφανίζεται δεν είναι πραγματικά σύννεφα.


Στο μεταξύ ο Ήλιος χαμήλωνε όλο και περισσότερο προς τις απέναντι κορυφογραμμές. Όταν έφθασα στο σπίτι πήρα μια άλλη φωτογραφική μηχανή, που παράγει εικόνες μεγαλύτερης ευκρίνειας και ανέβηκα βιαστικά στην ταράτσα, για να δω τι υπάρχει ακόμα στον ουρανό. Οι γύρω πολυκατοικίες μου έκρυβαν ένα μεγάλο μέρος του ορίζοντα, προς τα Βόρεια, Βορειοανατολικά και Ανατολικά.


Προς τα Νότια δεν υπήρχε τίποτε αξιόλογο. Υπήρχε όμως κάτι πολύ αξιόλογο στα Δυτικά. Σ' αυτό αφορά η μεγάλη σειρά των επόμενων εικόνων. Είναι πραγματικά μεγάλη αυτή η σειρά, επειδή υποκαθιστά ένα μικρό βίντεο, που κανονικά θα έπρεπε να είναι διαθέσιμο, για να φαίνεται, σε μια γρήγορη ροή του, η εξέλιξη της μορφολογίας του αντικειμένου. Κοιτάζοντας αυτές τις εικόνες, ο παρατηρητής θα πρέπει να φανταστεί την ομαλή μετάβαση των σχημάτων και των θέσεών τους από την κάθε φάση στην επόμενη.


Ας προσέξει ακόμη ο παρατηρητής, στην τελευταία εικόνα της σειράς, την τελική συρρίκνωση του  αντικειμένου, σε σχέση με την έκταση που έχει αυτό στην πρώτη εικόνα (σ' αυτό βοηθούν τα σταθερά αντικείμενα του τοπίου). Επίσης η χρονική ένδειξη της κάθε λήψης, στην κάτω δεξιά γωνία κάθε εικόνας, μπορεί να δώσει την αίσθηση της ταχύτητας αυτής της εξέλιξης.


Εκείνο που τελικά δεν πρέπει να ξεχνάει κανείς παρατηρώντας το φαινόμενο που περιγράφεται απ' αυτές τις εικόνες είναι, ότι οι μεταβολές αυτές στις μορφές και στις θέσεις των αντικειμένων οπωσδήποτε δεν είναι αποτέλεσμα της πνοής του ανέμου. Ο άνεμος είναι κατά κύριο λόγο παράγων συνεχούς και σταθερής μετατόπισης των νεφών στον χώρο και όχι παράγων διάπλασης του σχήματός τους, και μάλιστα χωρίς την ύπαρξη μετατόπισης.

Ύστερα έπεσε το σκοτάδι, βάζοντας τέλος στα θεαματικά συμβάντα του απογεύματος της 19ης Απριλίου 2012. Την επόμενη μέρα ο ουρανός ήταν καθαρός. Πολύ θα ήθελα να μάθω τι ακριβώς έγινε μέσα στη νύχτα. Πώς ακριβώς πραγματοποιήθηκε η "αποχώρηση" αυτού του φαντασμαγορικού ουράνιου στόλου; Μετακινήθηκε στον ουρανό μιας άλλης περιοχής, πέρα από την Πάρνηθα, ας πούμε; Ή μήπως εξαϋλώθηκε, περνώντας απαλά σ' ένα άλλο χωροχρόνο, σε μιαν άλλη διάσταση; Κάτι τέτοιο έχει παρατηρηθεί πολλές φορές να συμβαίνει στο παρελθόν, τότε που παρόμοια φαινόμενα ήσαν συχότερα. Αλλά και στις παραπάνω εικόνες  μπορεί κανείς να το δει, αν τις παρατηρήσει με αρκετή σχολαστικότητα.